Bilim insanları, şekersiz gazlı içeceklerde ve dondurmalarda kullanılan bir yapay tatlandırıcının, insülin seviyelerinde ani artışlara yol açarak kalp krizi ve felç riskini artırabileceğini öne sürüyor. Cell Metabolism dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, aspartamın damar sağlığını olumsuz etkileyebileceğini gösterdi.
Araştırmaya göre, aspartamın farelerde ateroskleroz (atardamarlarda yağlı plakların birikmesi) gelişimine yol açtığı ve bunun zamanla kalp krizi ve felç riskini artırabileceği vurgulanıyor. Çalışmaya katılmayan bilim insanları ise bu bulguların insanlar üzerinde geçerli olup olmadığının henüz bilinmediğini belirtiyor.
Yapay tatlandırıcılar, şekerli içeceklerin ve tatlıların olumsuz etkilerinden kaçınmak için genellikle tercih ediliyor. Ancak önceki araştırmalar, yapay tatlandırıcıların yüksek tüketiminin kalp damar hastalıkları ve tip 2 diyabet riskini artırabileceğini ortaya koymuştu.
Yeni araştırma kapsamında farelere 12 hafta boyunca günde %0,15 oranında aspartam içeren yiyecek verildi. Bu, insanların yaklaşık üç kutu diyet soda tüketmesine denk bir miktar. Sonuçlar, aspartamla beslenen farelerin atardamarlarında, tatlandırıcı verilmemiş farelere göre daha büyük ve yağlı plakların oluştuğunu gösterdi.
Araştırmacılar, farelerin kanını incelediklerinde aspartamın insülin seviyelerinde bir artışa yol açtığını buldu. Bu artışın, atardamarlarda plak oluşumunu hızlandırdığı ve kalp krizi ve felç riskini artıran bir etki yaratabileceği vurgulandı. Ayrıca, aspartamın insülin salgılama mekanizmalarını etkileyerek bu plakların büyümesini hızlandırdığı belirtildi.Çalışmanın yazarları, insanlarda aynı etkilerin gözlemlenip gözlemlenmeyeceğini test etmek için daha fazla araştırma yapmayı planlıyor. İngiliz Kalp Vakfı Araştırma Direktörü Prof. James Leiper, bu bulguların insanlara uygulanmasında dikkatli olunması gerektiğini söyledi. Leiper, "Bu plakların etkisi henüz ölçülmedi, ancak kalp krizi ve felç riskini artırabileceği biliniyor" dedi.
Glasgow Üniversitesi Kardiyometabolik Tıp Profesörü Prof. Naveed Sattar ise, şekerli içecekler yerine tatlandırıcıların ve diyet içeceklerin daha düşük kalori alımını sağladığını belirtti. Ancak aspartamın kalp hastalığı riskini artırıp artırmadığı konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Aspartam, dünya genelinde en çok araştırılan içeriklerden biri olarak kabul ediliyor. Melbourne'deki RMIT Üniversitesi'nden Prof. Oliver Jones, aspartamın yiyecek ve içeceklerde kullanılmadan önce titizlikle test edildiğini ve güvenliğinin değerlendirildiğini söyledi. Ancak, aspartamın kalp hastalığına yol açacak derecede bir risk oluşturup oluşturmadığı hala netlik kazanmış değil.Yeni araştırmalar, yapay tatlandırıcıların sağlığımız üzerindeki uzun vadeli etkilerini daha iyi anlamak için daha fazla incelemeye ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Ancak, bu bulgular insanların diyetlerinde önemli değişiklikler yapmadan önce daha fazla kanıtla doğrulanmalıdır.
Yeni araştırmalar, yapay tatlandırıcıların sağlığımız üzerindeki uzun vadeli etkilerini daha iyi anlamak için daha fazla incelemeye ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Ancak, bu bulgular insanların diyetlerinde önemli değişiklikler yapmadan önce daha fazla kanıtla doğrulanmalıdır.