Fitil uygulaması orucu bozmaz. Makattan veya vajina yoluyla kullanılan fitiller, yemek veya içmek gibi besleyici bir özelliğe sahip değildir.
Diyanet İşleri Başkanlığı da bu konuda fitilin orucu etkilemeyeceğini belirtir. Fitil, vücudu besleyen bir gıda maddesi olmadığı için orucun temel yasakları arasında sayılan yeme-içme kapsamına girmez. Anüs ya da vajinaya uygulanan bu ilaçlar, sindirim sistemiyle doğrudan bağlantılı bir beslenme sağlamaz. Yani mideye veya bağırsaklara besin değeri kazandıran herhangi bir madde gitmez. Bu nedenle fitil, orucun bozulmasına sebep olmaz ve oruç tutan bir kişinin tedavi amaçlı fitil kullanmasında sakınca yoktur. FİTİL ORUCU NEDEN BOZMAZ? Fitilin orucu bozmamasının temel nedeni, besleyici bir madde içermemesidir. Oruç, yeme-içme ile vücudu besleyen her türlü eylemden uzak durmayı gerektirir. Fitil ise sadece tıbbi bir amaç taşır ve gıda niteliğinde değildir. Yemek veya içmek fiili, ağız yolundan bir şey alarak bedene besin sağlama anlamına gelir. Fitilin uygulanması sindirim sistemine giren bir gıda alımı değildir ve vücudu beslemez. İslam kaynakları ve Diyanet’in görüşünde fitil, herhangi bir besleyici unsur içermediği için oruçlu bir kişinin bu tedaviyi alması oruç kurallarını ihlal etmez, orucu geçersiz kılmaz. MAKATTAN FİTİL ORUCU BOZAR MI? Makattan uygulanan fitiller orucu bozmaz. Bu yöntemle verilen ilaçlar genellikle ağrı kesici, ateş düşürücü veya kabızlık giderici amaçlar için kullanılır. Besin değeri taşımayan bu maddeler, bağırsaklardan emilerek kişiye bir beslenme sağlamaz. Diyanet İşleri Başkanlığı da makattan uygulanan fitillerin orucu bozmayacağını açıkça belirtmiştir. Bazı eski görüşlerde makattan giren her şeyin orucu bozacağı ifade edilmiştir, ancak günümüzde yaygın kabul gören fetvalar bu işlemin yeme-içme kapsamına girmediğini söyler. Bu yüzden oruçlu halde makattan fitil kullanan kişi, orucunu bozmamış sayılır ve gün içinde normal şekilde oruca devam eder. VAJİNAL FİTİL ORUCU BOZAR MI? Vajinal fitil kullanımı orucu bozmaz. Kadın hastalıklarında veya çeşitli tedavi amaçlarıyla vajina yoluyla uygulanan ilaçlar, besleyici özelliğe sahip değildir. Vajina ile mide-bağırsak sistemi arasında, gıda emilimi sağlayan bir bağlantı bulunmaz. Bu nedenle vajinal fitil kullanımı, orucun temel yasakları olan yeme-içme kategorisine girmez. İslam alimleri ve Diyanet İşleri Başkanlığı, bu konuda vajinaya konulan ilaçların orucu etkilemeyeceği görüşünde birleşir. Bu nedenle hastalık ya da tedavi için vajinal fitil kullanan bir kişi, oruç ibadetine devam edebilir ve o günkü orucu geçerli sayılır. Fitil kullanmak, orucun sıhhatine zarar vermez.
Fitil kullanmak orucu bozmaz. Ancak lavman konusunda bazı ayrıntılar mevcuttur. Sadece temizlik ya da tıbbi müdahale amacıyla yapılan ve besleyici özelliği olmayan lavmanlar da orucu bozmaz. Vücuda besin değeri taşıyan bir sıvı verilmesi veya bağırsaklarda uzun süreli emilim olması durumunda ise farklı yorumlar gündeme gelebilir. Diyanet kaynakları, besin içeriği olmayan ve anında dışarı atılan sıvılarla yapılan lavmanlarda orucun bozulmayacağı görüşündedir. Fitil ise herhangi bir gıda niteliği taşımadığı için oruç kurallarını ihlal etmez. Bu nedenle lavman da, besleyici özellik eklenmedikçe oruca zarar vermez. ORUÇLUYKEN FİTİL KULLANMAK CAİZ Mİ? Oruçlu bir kişinin fitil kullanması caiz kabul edilir. “Caiz” ifadesi, dinen yapılmasında sakınca bulunmayan anlamına gelir. İslam’a göre oruç; yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak esasına dayanır. Fitil ise gıda niteliği taşımadığı için yeme-içme hükmüne girmez. Diyanet İşleri Başkanlığı, fitil kullanımının orucu bozmadığını açıklayarak bu konuda net bir fetva sunar. Bu fetvaya dayanarak oruçlu bir kimsenin rahatsızlığını gidermek, ağrısını hafifletmek ya da başka tıbbi ihtiyaçlar için fitil kullanması dinen uygun görülür. Dolayısıyla oruçlu halde fitil kullanmak serbesttir ve ibadete engel oluşturmaz. ORUÇLUYKEN FİTİL KULLANMAK MEKRUH MU? Fitil kullanımı mekruh değildir. Mekruh, dinen hoş karşılanmayan veya yapılması sakıncalı görülen davranışlara denir. Fakat oruçlu halde fitil kullanmak, İslam’ın yasakladığı yeme-içme fiiline benzemez ve ibadet açısından bir eksilme oluşturmaz. Diyanet ve çağdaş İslam alimleri, tedavi amacıyla kullanılan fitil nedeniyle orucun sevabının düşmeyeceğini belirtir. Fitilin, vücudu besleyen bir işlevi bulunmadığı için orucu geçersiz kılmadığı gibi, mekruh da sayılmaz. Oruçlu bir kişi, doktor tavsiyesiyle fitil kullanırken ibadetini de rahatlıkla sürdürebilir. Bu nedenle fitil, oruçta mekruh kabul edilmez ve sevapta bir azalma oluşturmaz. FİTİL KULLANMAK ORUCUN SEVABINI AZALTIR MI? Fitil kullanmak orucun sevabını azaltmaz. Sevap, orucun temel şartlarına uyulduğunda kazanılır ve oruçlu kişi yeme-içme fiilinden uzak durduğu sürece ibadetinin sevabına tam olarak hak kazanır. Fitil, yemek ya da içmek kapsamında olmadığı gibi herhangi bir manevi eksilmeye de yol açmaz. Diyanet İşleri Başkanlığı bu konuda kesin bir açıklama yaparak fitil kullanmanın orucun sevabını olumsuz etkilemediğini belirtir. Fitilin görevi, tedavi sağlamaktır ve vücudu besleyen bir maddesi yoktur. Bu yüzden fitil kullanan kimse, oruç ibadetinden tam sevap alır ve ek bir kayıp yaşamaz.
Fitil kullanımı oruç yasaklarına girmez. Oruç yasakları, yeme-içme ve cinsel ilişkidir. Ayrıca keyif verici maddeler veya besleyici sıvılar da yasaklar kapsamında değerlendirilir. Ancak fitil, hiçbir şekilde yeme-içme kategorisine dahil olmaz ve gıda amacı taşımaz. Bu yüzden oruç yasaklarından biri olan “besleyici madde alımı” hükmüne girmez. Din İşleri Yüksek Kurulu da fitilin orucu etkilemediğini söyleyerek, onu yeme-içme fiilinden ayrı tutar. Fitil sadece vücuttaki bir rahatsızlığı gidermek veya tedavi etmek amacı taşır. Dolayısıyla fitil kullanımı, oruç yasaklarını ihlal etmediği için sakıncalı sayılmaz. DİYANET'E GÖRE FİTİL ORUCU BOZAR MI? Diyanet İşleri Başkanlığına göre fitil orucu bozmaz. Bu kurumun fetvasında, makattan veya vajinadan uygulanan fitillerin gıda değeri taşımadığı ve yeme-içme özelliği bulunmadığı açıkça belirtilir. Dolayısıyla fitil kullanmak orucu geçersiz kılan eylemlerden değildir. Diyanet, anüsten veya vajina yoluyla uygulanan bu ilaçların vücuda besin sağlamadığını vurgular ve orucun bozulmadığını söyler. Resmi kayıtlarda yer alan bu görüş, günümüzdeki çoğu İslam alimi tarafından da kabul edilir. Kısacası Diyanet’in görüşü, fitilin orucu etkilemediği yönündedir. Bu nedenle fitil kullanımı hâlinde oruç bozulmaz ve kaza gerekmez. FİTİL KULLANMAK ORUCU BOZARSA KAZA GEREKİR Mİ? Fitil kullanmak orucu bozmaz. Bu nedenle kaza gerektiren bir durum söz konusu olmaz. Ancak farklı görüşlere göre fitil orucu bozduğunu düşünen bazı kişiler olabilir. Böyle bir yaklaşıma göre, fitil sebebiyle orucunun bozulduğunu sanan ve orucu terk eden biri varsa, o kişinin o günü daha sonra kaza etmesi gerekir. Yine de Diyanet’in hâkim görüşü, fitil kullanımının oruçlunun ibadetini geçersiz kılmadığı yönündedir. Bu fetvaya uyulduğunda kaza orucu tutmak gerekmez. Çünkü fitilin yeme-içme fiiline benzer bir yanı yoktur ve oruç kurallarını ihlal etmez. FİTİL KULLANMAK ORUCU BOZARSA KEFARET GEREKİR Mİ? Fitil yüzünden orucun bozulduğunu varsayanlar olsa bile kefaret gerekmez. Kefaret, Ramazan orucunu kasten ve özürsüz şekilde yemek, içmek veya cinsel ilişki ile bozmak gibi durumlarda gerekir. Fitil ise gıda kapsamında olmadığı ve kasten yeme-içme yerine geçmediği için kefarete yol açmaz. Eğer kişi, fitil kullanımını yanlışlıkla oruç bozma zannederek orucunu kasıtlı olarak yeme-içmeyle sonlandırırsa, işte o zaman kefaret gündeme gelebilir. Ancak tek başına fitil kullanmak, kasten oruç bozma hükmüne girmediği için kefaret cezası gerektirmez. Bu konuda Diyanet’in fetvası oldukça nettir.
Fitil kullanan kişi orucuna devam etmelidir. Fitil uygulaması, oruç fiillerini bozan yeme-içme eylemiyle aynı sayılmaz. Diyanet ve uzman görüşleri, fitilin orucu bozmadığını vurgular. Bu sebeple fitil uygulamasından sonra orucu bozduğunu düşünerek yeme içmeye geçmek hata olur. Eğer bir kişi fitilin orucu bozduğunu sanıp yerse, gerçekten orucunu kasten bozmuş olur ve bu durumda kefaret konusu gündeme gelebilir. Fitil, tedavi amaçlıdır ve vücut için bir besin sağlamaz. Bu nedenle fitil kullanan kişi, oruç kurallarını çiğnemiş sayılmaz ve iftar vaktine kadar oruca normal şekilde devam eder. ORUÇLUYKEN FİTİL KULLANMAK ORUCU BOZAR MI? Oruçluyken fitil kullanmak orucu bozmaz. Diyanet’in ve İslam alimlerinin genel kabulüne göre, fitilin besleyici değeri bulunmadığı ve yeme-içme niteliği taşımadığı açıktır. Bu ilacın uygulanması, orucun ana unsurları olan yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durma ilkesini ihlal etmez. Bu nedenle ateş düşürücü, ağrı kesici veya başka amaçlarla fitil kullanmak oruç kurallarıyla çelişmez. Oruç esnasında fitil kullanan bir kişi, ibadetine devam eder ve herhangi bir günah ya da kaza orucu söz konusu olmaz. Fitil, tamamen tıbbi bir uygulamadır ve oruç bütünlüğünü bozmaz. KABIZLIK İÇİN FİTİL ORUCU BOZAR MI? Kabızlık giderici fitiller orucu bozmaz. Bu fitillerin amacı, bağırsakları uyararak boşaltımı sağlamaktır. İçerdikleri maddeler gıda niteliğinde değildir ve vücuda besin sağlamazlar. Makattan uygulanan bu ilaçlar, sindirim sistemine besleyici bir unsur eklemeden sadece tedavi yapar. Diyanet de gıda içermeyen fitillerin orucu etkilemeyeceği yönünde fetva verir. Ancak kabızlık için lavman gibi sıvı uygulamaları da yapılabilir. Lavmanın içinde besleyici bir madde yoksa ve sıvı bağırsaklarda uzun süre kalmadan dışarı atılıyorsa oruç bozulmaz. Kabızlık çekilen durumlarda doktorun önerdiği fitiller rahatça kullanılabilir ve oruç bozulmuş sayılmaz. ATEŞ DÜŞÜRÜCÜ FİTİL ORUCU BOZAR MI? Ateş düşürücü fitiller orucu bozmaz. Bu fitiller, özellikle çocuklarda veya yetişkinlerde yüksek ateşi kontrol altına almak için makattan uygulanır. Ağız yoluyla alınan ilaçlardan farklıdır ve besleyici hiçbir unsur içermez. Diyanet İşleri Başkanlığı, yeme-içme sayılmayan ve besin değeri bulunmayan tıbbi fitillerin oruca zarar vermediğini belirtir. Bu görüş, ateş düşürücü fitiller için de geçerlidir. Böyle bir ilaç kullanmak, orucun temel yasaklarını ihlal etmez. Sağlık problemi yaşayan ve ateşi yükselen bir kimse, doktor önerisiyle bu fitili uygulayabilir. Bu durumda oruç geçerli kalır ve gün içinde oruç bozulmaz.
Ağrı kesici fitil orucu bozmaz. Oruç tutan bir kişinin şiddetli baş ağrısı veya farklı bir ağrısı olduğunda doktor fitil reçete edebilir. Bu ilaçlar ağzı kullanmadan, makattan uygulanır. Besin içermez ve kan dolaşımına karışarak vücuda gıda sağlamaz. Yeme-içme ile alakası bulunmadığından, Diyanet’e göre ağrı kesici fitiller oruç kurallarını ihlal etmez. İbadet esnasında bu tür tedaviler yapmak, oruç bütünlüğünü korur. Ağrı kesici fitil, sadece ağrıyı dindirmeye yarar. Besin yolu olmadığı için orucun geçerliliğini etkilemez. Böyle bir durumda oruç bozulmaz ve günün sonunda iftara kadar normal şekilde sürdürülür. RAMAZANDA FİTİL KULLANMAK ORUCU BOZAR MI? Ramazan’da fitil kullanmak orucu bozmaz. Ramazan orucunda da ana yasaklar yeme-içme ve cinsel ilişkidir. Makattan ya da vajinadan uygulanan fitiller, gıda alma şeklinde olmadığı için orucu geçersiz kılmaz. Fitiller besin değeri taşımaz ve sadece tedavi amacına hizmet eder. Diyanet’in açıklaması da bu yöndedir. Ramazan’da fitil kullanması gereken bir kişi, doktor tavsiyesi doğrultusunda tedavisine devam edebilir. Orucu bozmuş sayılmaz ve iftar saatine kadar orucunu korur. Hastalığı ağır seyreden bir kimse, dilerse orucunu kazaya bırakabilir. Ancak fitil kullanımı tek başına oruç tutmaya engel değildir. ORUÇ TUTAN HASTA FİTİL KULLANABİLİR Mİ? Oruç tutan bir hasta fitil kullanabilir. Çünkü fitil, yeme-içme gibi orucun yasaklarını ihlal eden bir işlem değildir. Diyanet’e göre bu uygulama orucu bozmadığı için rahatlıkla kullanılabilir. Hasta, fitil sayesinde ağrılarını veya rahatsızlığını kontrol altına alırken orucunu da sürdürür. İslam inancında hastalar için oruç erteleme ruhsatı da bulunur, fakat sadece fitil uygulaması gerekmesi kişiyi oruçtan alıkoymaz. Eğer sağlık durumu gerçekten ağırsa, hasta Ramazan’dan sonra orucunu kaza etme hakkına sahip olur. Fakat fitil, tedavi amacı taşıdığı ve gıda sağlamadığı için orucun bozulması söz konusu değildir.Kaynak: diyanet.gov.tr